انواع گیربکس اتوماتیک
از مهمترین اجزای هر خودرو که وظیفه‌ی افزایش و کاهش سرعت خودرو را بر عهده دارد گیربکس نام دارد. در واقع گیربکس باید در سربالایی یا سرازیری ها عمل افزایش نیرو یا کاهش آن را انجام دهد. همانطور که اطلاع دارید گیربکس به دو دسته‌ی اتوماتیک و دستی تقسیم بندی می شود. تقریباً عملکرد هر دو نوع گیربکس مانند هم است، با این تفاوت که گیربکس اتوماتیک کلاچ را از سیستم خودرو حذف می کند. حال در این مطلب از گیربکس ایران قصد داریم در خصوص انواع گیربکس اتوماتیک صحبت کنیم.
گیربکس اتوماتیک سیاره ای AT
گیربکس‌های سیاره ای که نحوه منتقل کردن قدرت را به روش چرخ دنده های خورشیدی انجام می می دهند، از رایج‌ترین گیربکس‌های اتوماتیک در خودروها محسوب می شود. این نوع از گیربکس ها در خودروهایی مانند 206، 207، سوزوکی ویتارا، کراس و پارس دیده می شود.
ناگفته نماند که خودروهایی که از گیربکس اتوماتیک سیاره ای AT استفاده می کنند، دنده های ثابت نیز وجود دارد که قابل تغییر هستند. از مزایای استفاده از گیربکس اتوماتیک سیاره ای AT می توان به مواردی همچون پاسخ سریع‌تر انتقال، سرعت در جابجایی دنده و گشتاور مناسب اشاره کرد.
گیربکس اتوماتیک AMT
سیستم گیربکس دستی اتوماتیک که به اختصار AMT نشان داده می شود توسط شرکتی اجرا شده است که خودروی BMV را تولید کرده است. به زبان ساده تر گیربکس اتوماتیک AMT همان گیربکس دستی، اما حالت پیشرفته‌ی آن به حساب می آید. اگر می خواهید با هزینه ای مناسب سیستم گیربکس خودروی خود را اتوماتیک کنید، این نوع از گیربکس اتوماتیک توصیه می شود. خودروهایی مانند برلیانس اچ 320 و یا ام وی ام 110 از این نوع گیربکس اتوماتیک بهره می برند.
گیربکس اتوماتیک CVT
اجزای این نوع از گیربکس اتوماتیک را می توان شامل پولی ورودی یا محرک، پولی خروجی یا متحرک و تسمه ای که از جنس فلز یا پلاستیک است، دانست. کارکرد گیربکس اتوماتیک CVT به صورت انتقال قدرت به صورت پیوسته است. تفاوت بسیار مهم این گونه از گیربکس اتوماتیک نسبت به سایر گیربکس‌های اتوماتیک نسبت دور شکل گرفته آن است که از ایجاد شوک های ناگهانی ناشی از عوض شدن دنده جلوگیری بعمل می آورد. از مزیت های استفاده از این گیربکس اتوماتیک می توان به شتاب خوب آن اشاره کرد.
گیربکس اتوماتیک DCT
می توان گفت که عملکرد این نوع از گیربکس شامل هر دو نوع گیربکس اتوماتیک و دستی است. در واقع ویژگی های هر دو نوع گیربکس دستی و اتوماتیک در گیربکس اتوماتیک DCT دیده می شود. به زبان دیگر در گیربکس DCT از دو کلاچ متفاوت بهره گرفته می شود. در بین صاحبان خودرو و یا افراد متخصص این نوع از گیربکس به گیربکس دستی خودکار یا دستی بدون کلاچ شناخته می شود. از مزیت های استفاده از این گیربکس اتوماتیک می توان به راحت بودن در هنگام تعویض دنده و مصرف سوخت پایین اشاره کرد.
نحوه کار گیربکس اتوماتیک
به طور کلی یک گیربکس اتوماتیک از مبدل گشتاور، کلاچ و چرخدنده‌های گیربکس اتوماتیک و کامپیوتر مرکزی تشکیل می شود. عملکرد گیربکس های اتوماتیک به این شکل است که ابتدا نیرو از قسمت موتور دریافت می شود و سپس چه از لحاظ افزایش قدرت و چه از لحاظ افزایش سرعت، به صورت پله ای آن را به سمت دیفرانسیل و سپس چرخ ها هدایت می کند.
به صورت کلی نحوه عملکرد یک گیربکس اتوماتیک به صورت زیر است:
دریافت نیروی مکانیکی از موتور و انتقال به گیربکس توسط مبدل گشتاور
چرخش محور ورودی گیربکس توسط نیرویی که ازگشتاور گرفته شده است
و سپس بر اساس نیاز، دنده در گیربکس اتوماتیک تعیین می شود